Inspanningen in België
De Belgische zuivelsector onderneemt tal van initiatieven om de melkveehouderij verder te verduurzamen en bij te dragen aan het klimaat. Zo nam de melkveehouder gemiddeld 22,6 duurzaamheidsinitiatieven in 2024 tegenover 9,4 in 2014.
De sector verricht binnen dat kader heel wat onderzoek naar de verschillende manieren om zijn uitstoot verder te beperken: van voedersamenstelling, emissiearme stalvloeren, genetische selectie en graslandbeheer tot teelt van lokale eiwitgewassen en het nuttig gebruik van restromen uit de voedings- en biobrandstofindustrie. Enkele voorbeelden.
Methaanreducerende maatregelen
De voedersamenstelling van melkkoeien kan de methaanuitstoot verminderen. Wat een dier eet, bepaalt ook hoeveel enterische emissies (methaanuitstoot door verteringsprocessen) het zal uitstoten. Het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) ontdekte via het project rond SMART-melken bijvoorbeeld dat het via voeding mogelijk is om de methaanuitstoot te verminderen tot ongeveer 25%.
De sector zet zich bovendien binnen het Convenant Enterische Emmissies Rundvee 2019-2030 in om de enterische methaanemissie te doen slinken. Met het Convenant engageren 15 organisaties (onderzoeksinstellingen, veevoederfabrikanten, overheid en landbouworganisaties…) zich om de enterische methaanemissies tegen 2030 met 19% te verminderen ten opzichte van 2005. Samen ondertekenden ze de belofte om mee te werken aan de vermindering van de methaanuitstoot die ontstaat bij het spijsverteringsproces bij rundvee.
Verschillende melkveehouders passen intussen voedermaatregelen toe om de methaanuitstoot van hun koeien te verlagen. Benieuwd hoe? Kijk hier mee.
De koeien van Geert en Sofie stoten al een tijdje minder methaan uit. En dat is allemaal het gevolg van één procent nitraat in het veevoeder. Geert vertelt je graag over het effect van dit voeradditief, binnen hun ambitie om te evolueren naar een CO2-neutrale familieboerderij.
Aanvullend streeft de Vlaamse land- en tuinbouwsector naar een reductie van 25% van haar broeikasgasuitstoot tegen 2030 (in vergelijking met 2005) binnen het Vlaams Energie- en Klimaatplan 2021-2030. Dat plan ambieert tegen 2030 35% broeikasgasreductie voor heel Vlaanderen.
Stalvloeren voor minder ammoniakuitstoot
Er wordt geïnvesteerd in emissiearme stalvloeren om de uitstoot van ammoniak te doen dalen. Dat is een systeem waarbij de vloer in de stal wordt voorzien van spleten waarlangs de mest naar een ruimte onder de stal geduwd wordt. Zo kan de mest beter verwerkt worden en vermindert de uitstoot. In de sector wordt ook bewust gekeken naar het soort runderras: via genetische selectie gebruiken melkveehouders koeien die significant minder methaan uitstoten.
Koolstofopslag in de bodem
Beter graslandbeheer verhoogt de capaciteit om koolstof in de bodem op te slaan. Door bewuster met de beschikbare graslanden om te gaan, kan de uitstoot verminderen. Wist je dat grasland evenveel koolstof opslaat in de grond als bos? Meer nog: de graslanden kunnen ook als basis dienen voor het voeder van de dieren.
Lokale eiwitgewassen en reststromen
Als alternatief voor geïmporteerde soja (dat onderdeel uitmaakt van het voeder, maatschappelijk verantwoorde soja) zet de zuivelsector in op teelt van lokale eiwitgewassen, en maakt men gebruik van reststromen van de voedingsindustrie (zoals bierdraf). Zo wordt ook voedselverlies tegengegaan.
Om het voedselverlies nog verder terug te dringen, neemt de hele zuivelsector ook deel aan het luik preventie voedselverlies van het actieplan 'Voedselverlies en biomassa(rest)stromen circulair 2021-2025' van de Vlaamse Overheid.
Verantwoord gebruik van energie
Heel wat melkveehouders wekken zelf energie op via zonnepanelen, windmolens en pocketvergisters, of nemen energiebesparende maatregelen. Je leest er hier meer over.
Belang van biodiversiteit
Melkveehouders beschikken over heel wat grasland en spelen dus een belangrijke rol in het behoud van biodiversiteit. Zo zetten verschillende melkveehouders in op akkervogel-, weidevogel- of hamsterbescherming, perceelsrandenbeheer en beheer van kleine landschapselementen. Ook het planten van struiken en grassen voor insecten en vogels, insectenhuisjes en bijenkasten dragen bij tot de biodiversiteit.
En dat is niet alles...
De melkveehouderij zet in op het sluiten van de kringloop van allerlei grondstoffen, en focust op hergebruik en hernieuwbare energie.
