“Boeren gaan erg liefdevol met hun dieren om”

Met twaalf seizoenen ‘Boer zkt. Vrouw’ op de teller, heeft Dina Tersago al in heel wat binnen- en buitenlandse boerderijen een kijkje achter de schermen kunnen nemen. Hoe zag zij dierenwelzijn evolueren? Hoe gaan melkveehouders vandaag om met diergezondheid? En hoe kijkt de presentatrice zelf naar de boerenstiel? “Bij ‘Boer zkt. Vrouw’ voel ik altijd veel liefde voor het vak. En die liefde voor de natuur en de dieren probeer ik mijn zonen zeker mee te geven.”

Wat betekent dierenwelzijn voor jou?
Dina Tersago: “Ik associeer dierenwelzijn in de landbouw vooral met nette en verzorgde dieren in propere stallen, met voldoende ruimte en aangepaste voeding. Ik merk dat boeren daar hard mee bezig zijn, in perfect gecontroleerde omstandigheden. Dat is natuurlijk omdat de Vlaamse wet- en regelgeving dat voorschrijft, maar ook omdat dieren die het goed hebben de boer meer teruggeven. Win-win voor beide partijen dus.”

Vind je dat Vlaamse boeren diervriendelijk te werk gaan?
“Dat geldt zeker voor alle boeren die wij selecteerden voor ‘Boer zkt. Vrouw’. Zij zijn altijd zeer liefdevol met hun dieren omgegaan. Dat doen ze ook vanuit een bepaalde trots: vandaag zijn boeren bedrijfsleiders en ondernemers, veel meer dan vroeger. Ze willen dat alles in orde is en dat de boerderij en hun dieren er gezond en wel uitzien. Ze komen ook op tv natuurlijk: andere boeren kijken mee, dus willen ze trots hun werk en hun dieren laten zien.”

Wat vind je van het dierenwelzijn op een melkveebedrijf?
“Ik zag al vaak dat melkveehouders investeerden in melkrobots en carrousels, onder andere om spanning bij de koeien te vermijden. De boeren leerden me dat hoe minder stress koeien ervaren, hoe meer melk ze geven. Er heerst dan ook een bepaalde rust in de stallen: de dieren zijn op hun gemak. Wanneer we filmen, vragen de boeren ons om rustig te zijn en niet te veel lawaai te maken. Zo kunnen de koeien ongestoord de robot in en uit. De productie houdt daar natuurlijk rekening mee, en ik vraag de filmploeg ook altijd om bij de boer te polsen wat wel en niet kan. Over die robots gesproken: het verraste me dat de koeien op veel melkveebedrijven kunnen kiezen wanneer ze naar de robot gaan. Ook vind ik die borstels die de koeien masseren echt geweldig, daar genieten ze zichtbaar van.”

En hoe zit het met diergezondheid?
“Boeren halen bij problemen of twijfels zeker de dierenarts erbij. Ik herinner mij dat er op een boerderij een kalfje werd geboren waar het niet zo goed mee ging. Vroeger zouden ze dat kalfje opgeven en wegsturen, maar dat kreeg de boerin niet over haar hart. Ze wilde het opkweken en afwachten wat er zou gebeuren, nog een kans geven. Wat veel mensen ook niet weten, is dat de boeren stipt bijhouden welke koe antibiotica gebruikt. Die melk komt niet in de verwerking. We krijgen dus alleen goeie melk waar geen antibiotica in zit.”

Lees verder onder de video.

Wat kan er volgens jou nog beter op het vlak van dierenwelzijn?
“Het is altijd fijn om te zien dat dieren naar buiten kunnen en op een natuurlijke manier kunnen leven en grazen. Ik vind het belangrijk om daarmee rekening te houden: de dieren hebben daar baat bij. Ook het ligcomfort is een belangrijk punt: zorgen voor zachte ligboxen en vloeren, genoeg ruimte, vermijden dat de koeien in hun eigen mest moeten staan… Het kan soms beter, maar dat vraagt natuurlijk investering. Op een boerderij met varkens of andere dieren die niet buiten kunnen, is het fijn om te zien dat ze toch vrij in de stal kunnen bewegen.”

Ben je al eens met dierenmishandeling geconfronteerd geweest?
“Nee, in de twaalf seizoenen van ‘Boer zkt. Vrouw’ heb ik nog nooit dierenmisbruik of -verwaarlozing gezien. Met de hand op het hart kan ik zeggen dat we bij alle boeren van het programma met trots ontvangen werden, en dat de boeren heel toegewijd over hun dieren praten en ermee omgaan. Bij ‘Boer zkt. Vrouw’ voel ik altijd veel liefde voor het vak. Alle boeren zijn gepassioneerd met de stiel bezig: enerzijds vanuit het oog op rendement, maar anderzijds omdat ze die extra’s gewoon zelf willen voorzien en het steeds beter willen doen. De boerderij is vaak al verschillende generaties in handen van hun familie, en de boeren willen het werk van ouders en grootouders met trots verderzetten. Verschillende boeren hebben me al verteld dat ze hopen dat hun grootvader fier zou zijn op de manier waarop ze verder bouwen aan de boerderij. Dat is zo mooi.”

Merk je een evolutie op in het landbouwleven?
“Moeilijk om te zeggen. Ik merk wel dat er een soort bewustzijn is ontstaan om een mooi bedrijf te hebben, met fatsoenlijke producten om fier op te zijn. Ook is de tendens gegroeid om het goed te willen doen op elk vlak. Kleine boerderijen zijn geëvolueerd naar ondernemingen die efficiënt moeten draaien. Tegelijk is er in de maatschappij een ‘back to basics’- evolutie, terug naar de natuur. We willen opnieuw weten vanwaar onze melk komt en hoe ze geproduceerd wordt. Zo zijn er meer en meer hoevewinkels en bioboerderijen. In die zin hebben consumenten en boeren elkaar een geweten geschopt. De consument vraagt zich meer en meer af of de dieren wel goed verzorgd worden, terwijl de boeren de consumenten duidelijk maken dat ze niet altijd het geld krijgen waar ze recht op hebben. Ik vind trouwens dat we trotser moeten zijn op wat we in Vlaanderen produceren. We hebben fantastische producten die in de beste omstandigheden gemaakt worden. Waarom invoeren als het dicht bij huis zo goed is? Dankzij de melkveehouders en de boeren hebben we elke dag verse melk, groenten, fruit, vlees…”

Heb je zelf dieren thuis?
“Als ik alles had meegenomen wat de boeren me tijdens ‘Boer zkt. Vrouw’ hebben aangeboden, dan had ik nu een kinderboerderij (lacht). Op dit moment hebben we vier kippen, al zou ik graag meer dieren houden. Alleen hebben mijn man en ik het allebei druk, en ik vind dat je tijd moet hebben om goed voor dieren te kunnen zorgen. Maar op termijn is het wel de bedoeling om er een kat of enkele konijntjes bij te nemen. Voorlopig houden we het dus bij onze kippen. Het is fijn om met de kinderen restjes te geven of eieren te rapen. Ik leg mijn zoontjes ook uit hoe we de kippen moeten verzorgen, of hoe we de schapen in de buurt rustig moeten laten eten. En dat ze sowieso altijd lief moeten zijn voor dieren, dat ze ook gevoelens hebben. Dat zeg ik zelfs over plantjes: ‘Als je een blaadje afkraakt, dan heeft het bloemetje pijn.’ Dan kijken mijn zonen eens raar (lacht). Maar de liefde voor de natuur en voor dieren probeer ik hen alleszins mee te geven.”