De klimaatimpact van zuivel
De verduurzaming van de volledige keten is voor de Belgische zuivelsector een absolute prioriteit. De zuivelsector onderneemt al verschillende jaren tal van inspanningen om de CO2-uitstoot verder te beperken en gaat onophoudelijk op zoek naar manieren om bij te sturen en verder te verbeteren. Zo daalde de ecologische voetafdruk van 1 kg rauwe melk van bij ons de voorbije 20 jaar met maar liefst 30%. Vlaamse melk is zo de meest klimaatzuinige melk ter wereld, blijkt uit onderzoek.
De koolstofvoetafdruk van Vlaamse melk
De koolstofvoetafdruk van Vlaamse rauwe melk bedraagt 0,99 kilogram CO₂-equivalent per liter (2022). In 2000 kende de Vlaamse melk nog een koolstofvoetafdruk van 1,32 kg CO₂-equivalent per gemiddelde liter melk die de boerderij verliet. Dat is een daling van maar liefst 30%. De dalende emissies zijn voornamelijk toe te schrijven aan een hogere productiviteit per koe en een betere verteerbaarheid van de voeders.
De koolstofvoetafdruk van onze melk ligt zo een heel stuk lager dan de gemiddelde koolstofvoetafdruk van een liter melk wereldwijd.
6% van de Vlaamse broeikasgasemissies
Cijfers tonen dat de hele landbouwsector in Vlaanderen verantwoordelijk is voor ongeveer 10% van alle broeikasgasemissies in Vlaanderen. Hoewel het soms anders lijkt, scoort de land- en tuinbouwsector daarmee het best, op de sector handel en diensten (6%) na. Van die 10% broeikasgassen die de Vlaamse land- en tuinbouw uitstoot, komt ongeveer twee derde op rekening van de veehouderij. Op die manier is de Vlaamse veehouderij verantwoordelijk voor slechts 6% van de Vlaamse broeikasgasemissies. En dat aandeel wil de sector blijven verkleinen.
Ter vergelijking, de sectoren energie en industrie vertegenwoordigen samen 51% van de totale uitstoot in Vlaanderen. Ook de sector transport heeft een significant aandeel in de Vlaamse broeikasgasemissies, met zo'n 20%.
Bron: www.milieurapport.be (2020)
Lagere methaanuitstoot en functie blijvend grasland
De uitstoot van methaan (CH4) en lachgas (N2O), een gevolg van natuurlijke, dierlijke spijsverteringsprocessen en mestopslag en -gebruik, ligt bovendien al respectievelijk 18% en 34% lager dan in 1990. Er zijn onderzoeken die aantonen dat de uitstoot nog lager kan, onder meer via voedermaatregelen.
Tot slot betekenen koeien een toegevoegde waarde aan blijvend grasland. Grasland is een goede bron van eiwitten voor de dieren - gras dat ze omzetten in hoogwaardige nutritionele producten - én grasland heeft een belangrijk opslagpotentieel van CO₂.
Klimrek: het klimaattraject voor landbouwers
Om Vlaamse landbouwers de nodige ondersteuning te bieden in het klimaatvriendelijker maken van hun onderneming, richtte ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek) het Klimrekproject op. Binnen dit klimaattraject gaat een klimaatconsulent op bezoek bij melkveehouders om hun werking vanuit een klimaatbewust oogpunt te analyseren. Daarna helpen ze hen om hun werking te optimaliseren met het oog op een klimaatvriendelijke aanpak. Hier lees je meer over het project.
Welke inspanningen leveren de melkveehouders voor het klimaat?
Melkveehouders nemen maatregelen om o.a. de methaanuitstoot en ammoniakemissie te verminderen. Ook graslandbeheer en geoptimaliseerd voeder spelen een belangrijke rol.
