De diëtist als belangrijke spilfiguur
Gezondheid
|22 maart 2019
In het najaar van 2018 richtte de Vlaamse Beroepsvereniging van Diëtisten de commissie Duurzaamheid op. “De diëtist is de aangewezen persoon om mensen te ondersteunen in het proces naar een gezonder én duurzamer voedingspatroon en hen te motiveren om goedgeïnformeerde voedselkeuzes te maken”, zegt Lotte Bakker, zelf diëtist en voormalig voorzitter van de commissie.
Duurzaamheid, ook een werkdomein van de diëtist
Diëtisten zijn opgeleid om voedings- en leefstijladvies op maat te geven aan diverse leeftijdsgroepen en bij diverse problematieken. Ze helpen mensen een antwoord te geven op hoe ze gezonder kunnen eten en leven. De prioriteit ligt vandaag vooral op de gezondheidsaspecten van voeding, maar het aspect duurzaamheid wint aan belang. Lotte Bakker: “Mensen die beweren dat duurzaamheid niet tot het domein van de diëtist behoort, zijn verkeerd. De boodschap van gezondheid en duurzaamheid zit ook al verweven in de voedingsdriehoek en de voedingsaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad. De doelstelling van de commissie Duurzaamheid binnen VBVD is om op een realistische, holistische en pragmatische manier, maar altijd evidence-based, meer duurzaamheid in de dagelijkse voeding te integreren, en dit zowel bij collega’s als bij cliënten.”
Duurzaam en gezond eten is niet per se veganistisch eten
Gezonder eten betekent doorgaans meer plantaardig eten. “Dat betekent meer groenten, fruit, volkoren granen, peulvruchten en noten. Een aandachtspunt bij de boodschap om meer plantaardig te eten, is dat er onder de ‘plantaardige noemer’ ook veel ongezonde producten worden aangeboden. Denk maar aan vegetarische of veganistische kant-en-klare producten die veel vet en/of zout bevatten. Vegetarische en veganistische producten mogen dus niet systematisch beschouwd worden als gezond. Diezelfde redenering geldt natuurlijk ook voor dierlijke producten: weinig of niet-bewerkte basisproducten krijgen de voorkeur. Vanuit onze commissie ondersteunen wij de belangrijkste uitgangspunten van de voedingsdriehoek: eet meer plantaardige dan dierlijke voeding, vermijd ultrabewerkte voeding zo veel mogelijk en matig je consumptie. Voedselverspilling tegengaan – waarvan ook overeten een voorbeeld is – is eveneens een prioriteit waarbij de diëtist een belangrijke rol kan spelen.”
Gedragsverandering is een langdurig proces
Gezonder en duurzamer eten is geen eenvoudige opgave. “Eten is een gedrag dat verworven is in ons leven en sterk samenhangt met je opvoeding, gewoontes en leefomgeving. Voedingsgewoontes van jaren verander je niet zomaar: dat vergt de nodige kennis en vaardigheden, maar ook een gezonde omgeving. De diëtist kan ondersteuning bieden door bijvoorbeeld de info op het etiket juist te leren lezen en begrijpen (bv. referentiewaarden voor geschikte alternatieven, vleesvervangers, de juiste betekenis van weinig of niet-bewerkt). Recent ingevoerde initiatieven zoals de Nutri-Score kunnen daarbij helpen.”
Wat vindt Lotte bijzonder aan zuivel?
“Melk en melkproducten hebben een unieke samenstelling. Ze zijn niet essentieel, maar ook niet zomaar volwaardig te vervangen door een ander product. Er is meer informatie nodig over geschikte zuivelalternatieven. Binnen het groeiende aanbod varieert de samenstelling sterk naargelang het product. Het eiwitgehalte en de mate waarin ze verrijkt zijn, zijn belangrijke aandachtspunten, ook voor diëtisten. Melk en melkproducten moeten ‘gezond’ zijn en dat moet ook gelden voor de aangeboden alternatieven.”