Webinar: Melkveehouders kunnen mee het klimaatvraagstuk oplossen

Nood aan geïntegreerde aanpak

Hoe kan zuivel bijdragen aan een duurzame toekomst? Dat is jaarlijks de insteek van het symposium van de Belgische zuivelsector. Deze vierde editie focuste op de thema’s klimaat, milieu en energie en verliep opnieuw digitaal, net zoals het debat rond dierenwelzijn vorig jaar. Een 70-tal deelnemers uit de retail, academische wereld, landbouwcommissie, verschillende beleidsdomeinen, ngo’s en de zuivelsector zelf volgde het webinar.

Als voorzitter van de werkgroep Duurzaamheid van brancheorganisatie MilkBe, schetste Renaat Debergh allereerst welke weg de zuivelsector al heeft afgelegd. “De sector is nu acht jaar bezig met de Duurzaamheidsmonitor, die heel concreet de inspanningen van de Belgische melkveehouders op het vlak van duurzaamheid in kaart brengt. En we zien een mooie dynamiek, waarbij we jaar na jaar verder vooruitgang blijven boeken. Bij de nulmeting in 2014 namen de melkveehouders gemiddeld 9,4 duurzaamheidsinitiatieven. Vandaag bedraagt dat gemiddelde bijna 20, op een totaal van 45 mogelijke initiatieven. De vele inspanningen – die toch wel wat vergen van de melkveehouders – lonen en hebben een positief effect op klimaat en milieu.”

Titus Ghyselinck, programmamanager Voeding & Landbouw bij WWF België, bekeek onder meer hoe melkveehouders nog extra waarde kunnen creëren naast hun voedselproductie. “Meer dan ooit is er nood aan een landbouwbeleid dat én sociaal én economisch én ecologisch is. Dat houdt voor de melkveehouderij uitdagingen in, maar biedt tegelijk ook tal van mogelijkheden. Het vraagt vooral om een nieuwe blik op ons landbouwmodel. We mogen onze ecosysteemdiensten (en landbouwers!) niet uitputten, maar moeten ze optimaal benutten en ondersteunen, met het oog op meer winst voor landbouw en natuur. Het is erg belangrijk om de problematiek geïntegreerd te bekijken.”

Troeven van de melkveehouderij

Als adviseur Klimaat, Energie & Duurzaamheid bij de Boerenbond belichtte Diane Schoonhoven hoe de melkveehouderij kan bijdragen aan oplossingen voor het klimaatvraagstuk. “Neem nu de energietransitie, waarbij een decentrale productie van hernieuwbare energie erg belangrijk is. De melkveehouderij kan hier heel wat troeven uitspelen: zo ondernemen landbouwers graag en is er plaats genoeg op het platteland voor een biogascentrale of windturbine. Ook in het verhaal van koolstofopslag biedt de melkveehouderij mogelijkheden, zeker als je weet dat de capaciteit om koolstof op te slaan in de bodem even groot is voor blijvend grasland als voor bos.”

Sam De Campeneere, wetenschappelijk directeur bij het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), ging tijdens het webinar dieper in op de thematiek van methaanreductie en recente wetenschappelijke inzichten. “Nuance blijft erg belangrijk in dit verhaal van broeikasgassenuitstoot. Daarbij moeten we ook opletten met die focus op methaan, we moeten een ‘bredere bril’ durven op te zetten en voor de landbouw het hele voedselproductieverhaal bekijken. In het klimaatdebat moeten we daarom blijven vertellen dat landbouw met natuurlijke processen werkt, waarbij nu eenmaal broeikasgassen vrijkomen. We moeten leren aanvaarden dat runderen een bepaald percentage methaan uitademen – al moeten we dit percentage tot een minimum beperken. Het is een complex verhaal, waarbij dieren essentieel zijn in de kringlooplandbouw maar we ook hun rol moeten bekijken in het grotere geheel.”