Melk

Wereldmelkdag 2020: Zuivel is en blijft een basisproduct in het winkelkarretje van de Vlaming

Algemeen

|

01 juni 2020

  • 8 op 10 Vlamingen vinden dat zuivel zijn plaats binnen een gezond voedingspatroon verdient en voor 9 op 10 is het een basiselement binnen onze eetcultuur.
  • De verscheidenheid van zuivel wordt weerspiegeld in ieders individuele melkmoment. Maar dé piekmomenten waarop we voornamelijk melk consumeren zijn ’s ochtends bij het ontbijt en ’s avonds als ingrediënt bij het koken.
  • 3 op 10 Vlamingen hechten vandaag meer belang aan lokale consumptie dan enkele maanden geleden. 

“Zuivel is onmisbaar in mijn keuken. Melk, boter en yoghurt bijvoorbeeld vormen zowel door hun smaak als hun veelzijdigheid de basis van verschillende heerlijke gerechten”, vertelt Vlaamse chef-kok Sofie Dumont naar aanleiding van de twintigste editie van Wereldmelkdag op 1 juni. Die dag werd in het leven geroepen door de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de Verenigde Naties om het belang van melk als voedingsbron in de verf te zetten. Vandaag, twee decennia later, blijven melk en zuivel deel uitmaken van onze eetcultuur en traditie: Vlamingen bevestigen in jaarlijks onderzoek dat melk haar plaats heeft in ons voedingspatroon als een veelzijdig, gezond en lekker product. In deze woelige tijden zien we bovendien dat de Vlaming ook meer belang hecht aan producten van lokale oorsprong. 

De Vlaming koopt lokaal

Vandaag doen we alles iets anders dan enkele maanden geleden. Dat geldt ook voor onze tafelmomenten. We eten en koken weer meer thuis en zitten dus ook weer heel wat vaker met het gezin samen rond de tafel. Op een dag tijdens de coronacrisis eten bijna 9 op 10 Vlamingen (86%) een zelfbereide warme maaltijd terwijl dit voor de crisis slechts 7 op 10 (72%) was.(1)

De coronacrisis zorgt ook voor opmerkelijke extra steun en respect voor de inlandse producenten en handelaars: 7 op 10 Vlamingen (76%) geven aan dat ze het belangrijk vinden om tijdens de crisis zoveel mogelijk de lokale handelaars te steunen, 8 op 10 (80%) vinden dat de landbouwsector respect verdient voor de manier waarop ze tijdens de crisis ons blijven voorzien van voedsel en 6 op 10 (61%) zeggen zich nu meer bewust te zijn van het belang van een sterke inlandse landbouwsector. Tot slot hechten 3 op de 10 Vlamingen (33%) vandaag meer belang aan de inlandse herkomst van voeding dan voor de coronacrisis.(2)

Sofie Dumont vertelt: “Voor mij is het vanzelfsprekend om pure producten bij lokale handelaars te kopen. Niet alleen voor de smaak en de puurheid, maar ook om lokale boeren te ondersteunen. Zo kies ik er ook voor om bijvoorbeeld yoghurt en karnemelk bij lokale boeren Hilde en Seppe te kopen. Zij verkopen die zaken rechtstreeks vanuit hun bioboerderij en zo weet je dat je met producten te maken hebt die puur en onbewerkt zijn. Daarbovenop zijn ze nog eens heerlijk van smaak.

Hilde en Seppe, uitbaters van een bioboerderij in Gooik, vullen aan: “Sinds enkele maanden zien wij onze verkoop ongelooflijk toenemen. Mensen gaan op zoek naar producten van lokale productie. Ze hebben er nu ook de tijd voor, klinkt het. Op stap gaan met de kinderen naar de lokale boeren om verse karnemelk en yoghurt te kopen, is een leuke uitstap geworden voor vele families en daar genieten wij ten volle van. Wij hopen alvast dat deze tendens zich verder blijft voortzetten.”

Zuivel als basis

Zuivelproducten worden door bijna alle Vlaamse gezinnen gekocht en bij meer dan de helft wordt het dagelijks gebruikt.(3) Volgens zo’n 9 op de 10 Vlamingen maakt zuivel vandaag onmiskenbaar deel uit van onze eetcultuur (88%) en zal het dit in de toekomst ook blijven doen (85%). Ze vinden dat zuivel past binnen een gezond voedingspatroon (82%).(4)

Melk an sich wordt gezien als een natuurlijk, voedzaam en gezond product dat je altijd in huis moet hebben, zeker voor de kinderen. Zo zie je dat 7 op de 10 het een onmisbaar deel van een evenwichtige voeding vinden en dat bijna 9 op de 10 Vlaamse gezinnen melk in huis hebben (88%). Dat aantal ligt nog net iets hoger ligt bij gezinnen met kinderen (92%).(5) Vlak voor de lockdown (week 11) steeg de aangekochte hoeveelheid melk met maar liefst 48%, wat duidelijk illustreert dat melk een basisproduct is dat we niet kunnen of willen missen.(6)

Vlamingen zien melk als een onmisbaar basisproduct dat voor veel toepassingen en op veel momenten gebruikt wordt: om puur te drinken, om zelf chocomelk, milkshakes of smoothies te maken, als toevoeging aan ontbijtgranen, havermout of koffie en natuurlijk bij het koken of bakken: denk maar aan puree, pannenkoeken, desserts en sauzen.(3) De vaakst gebruikte zuiveltoepassingen blijven bakboter, smeerboter, melk in de koffie, kaas en yoghurt en de 3 meest favoriete zuiveltoepassingen zijn kaas, yoghurt en roomijs.(4) 

Sofie Dumont vertelt: “Variatie en genieten. Dat zijn de 2 elementen die voor mij centraal staan in een evenwichtig voedingspatroon. Niet alleen als chef maar ook als moeder kies ik resoluut voor pure producten. Op die manier kan ik mijn dochter laten kennismaken met pure smaken en daarin staat variatie voorop. Mijn rol als chef speelt ook mee. Melk is enorm veelzijdig. De specifieke smaken van zuivel kan je niet zomaar vervangen door een ander product, denk maar aan boter om een lekkere puree te maken. Melk is een belangrijke bouwsteen, zowel binnen een gezonde voeding als wanneer het gaat over smaken. Die bouwsteen is er altijd geweest en zal er altijd blijven.”

Ieder zijn melkmoment

Velen eten dagelijks meermaals zuivel, en iedereen heeft zijn eigen favoriete melkmoment. Toch onderscheiden we 2 momenten bij uitstek waarin melk een hoofdrol speelt, namelijk het ontbijt en het avondmaal.(5)

’s Morgens kiezen Belgen resoluut voor een gezond ritueel dat hen helpt om de dag goed te starten. Ze gaan hier op zoek naar producten die hen de juiste energie leveren – zoals vitamines en proteïnen. Zo zien we dat zuivel in combinatie met fruit hier een prominente plaats inneemt naast brood. Het favoriete ontbijt van de jonge Belg? Een goede kom muesli of havermout met melk of een yoghurt met granola, aangevuld met fruit. ’s Avonds neemt zuivel zijn plaats in als bijproduct in het koken, denk maar aan room, boter of melk, maar ook in verwerkte producten zoals pizza, of de bereiding van frisse salades (feta of mozzarella).(7) 

  1. Consumptietracker VLAM (kwantitatief online onderzoek via iVox bij 1.820 Belgen 18-64 jaar in het eerste kwartaal van 2020)
  2. Kwantitatief online onderzoek rond de coronacrisis (uitgevoerd door iVox in opdracht van ons bij 1000 Belgen 18-64 jaar)
  3. GfK België
  4. Zuiveltracking 2020 (online kwantitatief onderzoek bij 600 Vlamingen 18-65 jaar door iVox in opdracht van VLAM)
  5. U&A consumptiemelk 2017 (online kwantitatief onderzoek bij 1.000 Vlaamse VVA’s 18-65 jaar door iVox in opdracht van VLAM)
  6. GFK 2020 Covid-19 Crisis 
  7. Houding van jonge VVA’s t.a.v. verse voeding (kwalitatief onderzoek door Ipsos in opdracht van VLAM)