"Zuivel heeft unieke troeven om de groeiende wereldbevolking te voeden én een rol te spelen in het klimaatvraagstuk"
Algemeen
|12 november 2024
De zuivelsector is volop in beweging. Met de toenemende druk die het klimaatvraagstuk op onze voedselvoorziening legt, staat de zuivelsector voor een hoop uitdagingen. Een groeiende wereldbevolking voeden, is daar slechts een van. Wat betekent dit voor de toekomst van zuivel? Veerle Van linden deelt haar inzichten.
Hoe ziet een duurzaam voedingspatroon eruit, en kan zuivel daar deel van uitmaken?
“Een duurzaam voedingspatroon is voedzaam voor zowel de huidige als de toekomstige generaties, met zo weinig mogelijk impact op het milieu. Verder moet het cultureel
aanvaardbaar, toegankelijk en betaalbaar zijn. Op al die aspecten scoort zuivel best goed. Zo is het op vlak van voedzaamheid een goede keuze dankzij zijn nutriëntendichtheid. 73% van de Belgen consumeert dagelijks minstens één zuivelproduct, dit toont hoe diepgeworteld het in onze cultuur zit. Ook de betaalbaarheid zit goed. Als je zuivel vervangt door andere voedingsmiddelen, betaal je vaak meer om dezelfde voedingsstoffen binnen te krijgen.”
“Dan rest er nog milieu”, aldus Lien. “Op vlak van duurzaamheid zet de Belgische zuivelsector zich al actief in, onder andere met de duurzaamheidsmonitor. Sinds 2014 onderzoeken we voor
elke schakel van de zuivelketen welke duurzaamheidsinitiatieven worden genomen. Tien jaar geleden nam de gemiddelde melkveehouder negen duurzaamheidsinitiatieven, in 2024
zijn dat er maar liefst drieëntwintig.
Lien Callewaert is directeur van BCZ-CBL, de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie.
Dat al heel wat inspanningen werden geleverd, zien we ook terug in de dalende koolstofvoetafdruk van Belgische melk. Volgens een recent onderzoek van ILVO zit die wereldwijd bij de besten van de klas. Ook werkt de melkveehouderij al heel circulair door o.a. nevenproducten uit de voedingsindustrie te benutten en lokale voeders te gebruiken. Grazende runderen zetten daarenboven gras (dat niet geschikt is voor menselijke voeding) om in hoogwaardige voedingsmiddelen. En het blijvend grasland van een melkveehouderij vangt koolstof even goed op als bosgebied.”
Welke uitdagingen heeft de toekomst in petto voor de zuivelsector?
“We mogen niet vergeten dat we een groeiende wereldbevolking moeten voeden, te midden van een klimaatproblematiek. Daarom moeten we de rol van zuivel holistisch bekijken, door het voedings- en duurzaamheidsvraagstuk gezamenlijk aan te pakken. Zuivel van bij ons heeft unieke troeven om bij te dragen aan de oplossing van beide vraagstukken. De duurzaamheidsmonitor laat zien dat de sector al een mooi traject heeft afgelegd, maar we
moeten ons blijven inzetten – het verkrijgen van een ‘license to produce’ hangt af van onze inspanningen.
Daarvoor rekenen we onder andere op klimaatscans. Die maken de koolstofvoetafdruk van melkveehouders inzichtelijk en vertellen welke stappen voor hen het meest logisch en effectief zijn. De uitdagingen zijn multifactorieel, en er bestaat geen ‘one size fits all’-oplossing. Niet alle maatregelen zijn even haalbaar voor elke melkveehouder – je eigen energie opwekken is bijvoorbeeld goed, maar niet iedereen kan een windmolen plaatsen. Net daarom is een brede aanpak cruciaal: een die uiteenlopende initiatieven omvat en de diversiteit van de sector in rekening neemt. Alleen zo kan de hele sector in beweging gezet worden. Dat heeft veel meer effect dan enkelingen die binnen een strikt kader initiatief nemen. In het recent gelanceerde duurzaamheidscharter van MilkBE, de brancheorganisatie voor zuivel, engageren zuivelverwerkende bedrijven zich dan ook om naast de verduurzaming van hun eigen verwerkingssites, ook melkveehouders te blijven ondersteunen in hun verduurzamingsproces.
Duurzaamheidsprogramma’s worden uitgerold, duurzaamheidspremies worden toegekend, en zuivelverwerkers ondersteunen ook actief de uitrol van klimaatscans.
De zuivelsector is zich bewust van de uitdagingen die voor ons liggen. Tegelijk zijn we overtuigd van de veerkracht en dynamiek van de sector om deze uitdagingen aan te gaan, op voorwaarde dat de invulling realistisch en effectief is.